Η ραδιοχρονολόγηση μεταφέρει κατά 100 χρόνια την έκρηξη της Θήρας

Σεπτέμβριος 26,  2013.

Ίσως θα έπρεπε να επανεξετασθούν οι πολιτιστικοί δεσμοί  μεταξύ του Αιγαίου και της Εγγύς Ανατολής.

Μελέτη  του Πανεπιστημίου Cornell  που βασίζεται σε ραδιοχρονολόγηση του κλαδιών δέντρων και σπόρων δείχνει ότι η ηφαιστειακή έκρηξη στη Θήρα (ή Σαντορίνη), που είναι ένα κεντρικό φαινόμενο της προϊστορίας του Αιγαίου, συνέβη περίπου 100 χρόνια νωρίτερα από ό, τι εθεωρείτο μέχρι σήμερα.

Μια ομάδα μελέτης που συστάθηκε με επικεφαλής τον Sturt Manning, καθηγητή των κλασσικών αρχαιοτήτων και η διευθύντρια του Εργαστηρίου του Malcolm και Carolyn Wiener για την Δενδροχρονολόγηση του Αιγαίου και της Εγγύς Ανατολής στο Cornell.

Τα ευρήματα της ομάδας  είχαν δημοσιευθεί στο περιοδικό Science,  μέσω αυτών η ομάδα τοποθετεί την  ηφαιστειακή έκρηξη της Θήρας περί τα τέλη του 17^ου αιώνα π.Χ. και όχι 100 χρόνια αργότερα, όπως πολλοί θεωρούσαν.

Αυτή η διαπίστωση ενδέχεται να οδηγήσει σε αναθεώρηση της πρόσφατης ιστορίας της Εποχής του Χαλκού για τον πολιτισμό στη Μεσόγειο που άκμασε πριν από 3.600 χρόνια, σύμφωνα με τον καθηγητή Sturt Manning.

Το ηφαίστειο της Θήρας, μία από τις μεγαλύτερες εκρήξεις στην ιστορία, έθαψε πόλεις, αλλά άφησε αρχαιολογικά ευρήματα στην περιβάλλουσα περιοχή του Αιγαίου.

Ως ένα σημαντικό γεγονός της 2^ης χιλιετίας, η έκρηξη της Θήρας, αποτελεί λογικό σημείο αναφοράς των επιστημόνων στην ευθυγράμμιση της χρονολογίας του Αιγαίου και της Εγγύς Ανατολής, αν και η ακριβής ημερομηνία της έκρηξης δεν είναι γνωστή.

«Η Θήρα είναι η Πομπηία του προϊστορικού Αιγαίου, μια κάψουλα του χρόνου και ένας δείκτης στον ορίζοντα», είπε ο Manning.

«Εάν θα μπορούσατε να την χρονολογήσετε, τότε θα μπορούσατε να αποσαφηνίσετε έναν ολόκληρο αιώνα  αρχαιολογικής εργασίας και να φτιάξετε μαζί  ένα απόλυτο χρονοδιάγραμμα».

Για την επίτευξη αυτής της σφραγίδας του χρόνου, ο ίδιος και οι συνεργάτες του προέβησαν σε 127 αναλύσεις και μετρήσεις με άνθρακα από μικρά δείγματα, συμπεριλαμβανομένων δακτυλίων δέντρων και σπόρων συγκομιδής που συλλέχθηκαν στη Θήρα, την Κρήτη, τη Ρόδο και ακτές της Μικράς Ασίας.

Οι αναλύσεις αυτές, σε συνδυασμό με μια σύνθετη στατιστική ανάλυση, επέτρεψε στους επιστήμονες να ορίσουν τις ακριβείς ημερομηνίες των πολιτιστικών φάσεων κατά την Ύστερη Εποχή του Χαλκού.

«Προς το παρόν, η μέθοδος του ραδιενεργού άνθρακα, είναι ο μόνος τρόπος χρονολογικού προσδιορισμού της έκρηξης και της σχετικής αρχαιολογίας», δήλωσε ο Manning, ο οποίος τοποθετεί  την έκρηξη της Θήρας  από το 1660 έως το 1613 π.Χ.

Αυτή η ημερομηνία έρχεται σε αντίθεση με τις συμβατικές εκτιμήσεις που συνδέονται με  εμπορικά αγαθά από το Αιγαίο που βρέθηκαν στην Αίγυπτο και την εγγύς Ανατολή σε αιγυπτιακές επιγραφές και αρχεία, βάσει των οποίων τοποθετείται  η έκρηξη γύρω στο 1500 π.Χ.

Για την επίλυση της διαφοράς, ο Manning προτείνει αναδιάταξη των χρονολογιών του Αιγαίου και της Αιγύπτου για την περίοδο 1700-1400 π.Χ. Μέρη της υφιστάμενης αρχαιολογικής  χρονολόγησης είναι ισχυρά και άλλα μέρη είναι αδύναμα. Ο καθηγητής σημειώνει ότι τα αποτελέσματα του ραδιενεργού άνθρακα απαιτούν  τώρα «μια κρίσιμη επανεξέταση των υποθέσεων που έχουν στηθεί εδώ και έναν αιώνα για τα μέσα της δεύτερης χιλιετίας προ Χριστού».

Οι πολιτισμοί του Αιγαίου και της Εγγύς Ανατολής, συμπεριλαμβάνουν  τους μινωϊκούς και τους μυκηναϊκούς πολιτισμούς της Ανατολίας και αποτελούν θεμελιώδεις δομικές μονάδες για την ελληνική και ευρωπαϊκή πρώιμη ιστορία.

Τα νέα ευρήματα παρατείνουν την χρονολογία του Αιγαίου κατά 100 χρόνια, μια κίνηση που θα μπορούσε να σημάνει συμμαχίες και διαπολιτισμικές επιρροές που προηγουμένως θεωρούνταν απίθανο.

Τα νέα αποτελέσματα υποστηρίχθηκαν από τη δενδροχρονολογία και μελέτη ραδιοχρονολόγησης, με επικεφαλής τον Δανό γεωλόγο Γούλτερ Φρίντριχ και δημοσιεύεται στο Science, όπου χρονολογείται ένα κλαδί ελιάς που αποκόπηκε κατά την έκρηξη του ηφαιστείου της Θήρας και βρέθηκε ότι ανήκει στο τέλος του 17^ου αιώνα π.Χ.

Η εργασία αυτή, θα προσθέσει ο Manning, συνεχίζεται  από το Cornell  με την ανάπτυξη μια ασφαλούς χρονολόγησης για το Αιγαίο και την Εγγύς Ανατολή , με επικεφαλής  τον καθηγητή Peter Kuniholm, ο οποίος πριν από 30 χρόνια ίδρυσε τη Δενδροχρονολόγηση του Αιγαίου.

«Ήρθα στο πανεπιστήμιο Cornell  το 1976 με μία βαλίτσα κλαδιών. Τώρα έχουμε μια ολόκληρη αποθήκη με περίπου 40.000 αρχειοθετημένα κομμάτια που καλύπτουν μια χρονική περίοδο 7.500 ετών», είπε ο Kuniholm.

--

πηγή: Science Daily

 © mikres-ekdoseis- Γιῶργος  Ἐχέδωρος

Επιτρέπεται η αναδημοσίευση μόνον με αναφορά  της ενεργής ηλεκτρονικής διεύθυνσης  του ιστολογίου παραγωγής- http://www. mikres-ekdoseis.gr