mikres ekdoseis: ‘Στοά’ 2.700 ετών ανακαλύφθηκε στην αρχαία Άργιλο της Μακεδονίας

(Κλικ στην εικόνα για μεγέθυνση)

Οκτώβριος 13, 2013.

Μια στοά (σκεπαστός εμπορικός δρόμος) ηλικίας 2.700 ετών ανακαλύφθηκε φέτος το καλοκαίρι στην περιοχή της αρχαίας πόλης της Αργίλου στη Μακεδονία, μετά από μια αρχαιολογική ανασκαφή με επικεφαλής τον Jacques Perreault, καθηγητή στο Πανεπιστήμιο του Μόντρεαλ στο Κέντρο Κλασικών Σπουδών και τον Έλληνα αρχαιολόγο Ζήση Μπόνια του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού.

Στην αρχαία Ελλάδα, ο σκεπαστός εμπορικός δρόμος ονομάζονταν Στοά και ήταν μια μεγάλη ανοικτή δομή, όπου στεγάζονταν καταστήματα και βρίσκονταν στις δημόσιες πλατείες της πόλης, στην Αγορά.

Οι στοές ήταν γνωστές από την ελληνιστική περίοδο, από τον 3^ο ως τον 1^ο αιώνα π.Χ., νωρίτερα τέτοιες οριοθετήσεις είναι σπάνιες. Η στοά της Αργίλου είναι ένα παλαιότερο παράδειγμα ύπαρξης στοάς στην Βόρεια Ελλάδα και είναι μοναδικό», δήλωσε ο Jacques Perreault, ο οποίος είναι ειδικός στην ελληνική αρχαϊκή περίοδο (7^ος και 6^ος π.Χ. αιώνες).

Η αρχαία πόλη της Αργίλου βρίσκεται στην άκρη του Αιγαίου, ήταν η πρώτη αποικία που ιδρύθηκε κοντά στο μεγάλο ποταμό του Στρυμόνα. Βρισκόταν στο αποκορύφωμά της περί τον 5^ο π.Χ. αιώνα και ήταν μία από τις πλουσιότερες πόλεις της περιοχής.

Ο καθηγητής Perreault και ο Δρ Μπόνιας, από το 1992 έχουν ανασκάψει το λόφο που καλύπτει την Άργιλο και το Πανεπιστήμιο του Μόντρεαλ, έχει αποκτήσει ορισμένες εκτάσεις ιδιωτικής γης που κάθονται επάνω στην παλιά πόλη.

Οι εξαγορές έγιναν εξ ονόματος της ελληνικής κυβέρνησης, αλλά οι εκσκαφείς διατηρούν τα δικαιώματα για την επιστημονική έρευνα. Τα ερείπια της Στοάς της Αργίλου, βρίσκονται σε ένα από αυτές τις τοποθεσίες, στο βόρειο άκρο της αρχαίας πόλης, περίπου 50 μέτρα από την περιοχή του λιμανιού.

Ίχνη από την επιχειρηματικότητα των κατοίκων

Οι αρχαιολογικές ανασκαφές το 2013, έφεραν στο φως μια στοά περίπου 40 μέτρων. Η ανοικτή περιοχή περιείχε κάποτε επτά δωμάτια, πέντε από τα οποία έχουν ανασκαφεί. Οι διαστάσεις του καθενός είναι 5 μέτρα πλάτος, 7,5 βάθος και 2,5 μέτρα ύψος ο πίσω τοίχος.

Η Άργιλος ήταν μια ευημερούσα πόλη, είναι εύλογο ότι η στοά θα μπορούσε χτιστεί από την ίδια την πόλη. Αν γινότανε αυτό, τότε ένας αρχιτέκτονας θα επέβλεπε την ακεραιότητα των κατασκευών και της αρχιτεκτονικής δομής τους και δεν θα υπήρχε διαφορά στο μέγεθος των χρησιμοποιούμενων λίθων και όλα τα δωμάτια θα ήταν όμοια. Η εξέταση των ερειπίων, όμως, έδειξε, ακριβώς, το αντίθετο.

«Οι τεχνικές κατασκευής και οι πέτρες που χρησιμοποιήθηκαν είναι διαφορετικές για κάθε δωμάτιο, πράγμα που δείχνει ότι διαφορετικοί χτίστες εργάστηκαν για κάθε χώρο», είπε ο Perreault, «διαφαίνεται ότι οι ιδιοκτήτες των καταστημάτων ήταν αυτοί υπεύθυνοι για την κατασκευή του χώρου τους, δηλαδή, έγιναν ‘ιδία πρωτοβουλία’ και όχι από τις αρχές της πόλης».

Μια ευημερούσα πόλη που έπεσε στη λήθη

Κατά την εποχή του Σιδήρου, οι ακτές της βόρειας Ελλάδας αποτελούσαν το σύγχρονο Eldorado.

Η κοιλάδα του ποταμού Στρυμόνα, οι εκβολές του οποίου βρίσκονται μόλις τρία χιλιόμετρα από την Άργιλο, ξεχείλιζε από ορυχεία χρυσού και αργύρου.

Με τα λιμάνια και τα ορυχεία, η Άργιλος κατείχε μια στρατηγική θέση για το εμπόριο των πολύτιμων μετάλλων.

Αλλά η ευημερία της μειώθηκε γρήγορα όταν στα μέσα του 5^ου αιώνα π.Χ., οι Αθηναίοι ίδρυσαν την κοντινή πόλη της Αμφίπολης.

Το 357 π.Χ. ο Φίλιππος κατέλαβε ολόκληρη την περιοχή και εκτόπισε τους κατοίκους της Αργίλου στην Αμφίπολη, στη νέα έδρα του βασιλιά της Μακεδονίας.

Έτσι ερημώθηκε η Άργιλος και χάθηκε στο χρόνο. Σήμερα ανακαλύπτονται τα κτήρια και τα απομεινάρια της ανθρώπινης δραστηριότητας σε αυτήν.

Πεδίο άσκησης των αρχαιολόγων

Με το δεδομένο ότι οι Perreault και ο Μπόνιας, έχουν την ευθύνη του αρχαιολογικού χώρου, η περιοχή της Αργίλου προσφέρει μια καλή πρακτική άσκηση για τους περίπου 450 φοιτητές του Πανεπιστημίου του Μόντρεαλ (Université de Montréal) που έρχονται για να ανασκάψουν και να μελετήσουν.

«Κάθε χρόνο, 20 έως 30 φοιτητές περνούν τέσσερις έως έξι εβδομάδες στην Άργιλο, να μάθουν τις τεχνικές της ανασκαφής και της ανάλυσης του αρχαιολογικού υλικού, αλλά και να επισκεφθούν διάφορους αρχαιολογικούς χώρους στη Βόρεια Ελλάδα», λέει ο Perreault.

Η στοά της αρχαίας πόλης, δεν έχει ακόμη πλήρως ανασκαφεί και σύμφωνα με τα αποτελέσματα γεωφυσικής έρευνας, η δομή φαίνεται να συνεχίζεται και πολλά ευρήματα περιμένουν τους αρχαιολόγους για να έρθουν στο φως.

Archaeology Magazine