Η συμφωνία που επετεύχθη μεταξύ των κυβερνήσεων Ελλάδας-ΠΓΔΜ, σχετικά με την ονομασία της γειτονικής χώρας, δρομολογεί νέες επικίνδυνες εξελίξεις στα Βαλκάνια.
Αντίδραση των Ευρασιατικών γιγάντων
1ον) Η συνακόλουθη της συμφωνίας είσοδος των γειτόνων μας σε ΝΑΤΟ-ΕΕ, χάριν της οποίας επισπεύστηκε η διαδικασία επίλυσης του ονοματολογικού ζητήματος τους, θα αξιοποιηθεί από τη Δύση
Πολιτικού Επιστήμονα
στη συνολικότερη προσπάθεια που καταβάλλει να ανακόψει την άνοδο της Ρωσικής-Κινεζικής επιρροής στην Αν. Μεσόγειο.
Ως εκ τούτου αναμένεται να προκαλέσει την αντίδραση των Ευρασιατικών γιγάντων, καθώς στην περιοχή διακυβεύονται κρίσιμα για τα παγκόσμια συμφέροντα τους ζητήματα.
Ρωσία και Κίνα παρότι στο συγκεκριμένο διεθνές υποσύστημα εξακολουθούν να υπολείπονται της Δύσης σε ισχύ, ωστόσο διαθέτουν σημαντικά ερείσματα (Ρωσία–πολιτισμικά, οικονομικά & στρατιωτικά, Κίνα-οικονομικά), ικανά να πετύχουν την αποσταθεροποίηση του.
Έτσι τα Βαλκάνια αναδεικνύονται εκ νέου σε ένα από τα σημαντικότερα πεδία ανταγωνισμού των μεγάλων δυνάμεων, ζήτημα που ελλοχεύει τεράστιους κινδύνους για τους λαούς της περιοχής.
Ανοίγει ο δρόμος για την αναγνώριση Μακεδονικής εθνικής μειονότητας
2ον) Η συμφωνηθείσα μετονομασία της ΠΓΔΜ σε Δημοκρατία της Βόρειας Μακεδονίας (ΔΒΜ), συνεπικουρούμενη μάλιστα από την αναγνώριση της Μακεδονικής της ταυτότητας (κατοχύρωση Μακεδονικής γλώσσας και Μακεδονικής υπηκοότητας), προσδίδει στη χρήση του όρου Μακεδονία από τους γείτονες εθνική και όχι γεωγραφική σημασία.
Με αυτόν τον τρόπο ανοίγει ο δρόμος για την αναγνώριση Μακεδονικής εθνικής μειονότητας σε άλλες χώρες των Βαλκανίων όπου διαβιούν Σλαβόφωνοι πληθυσμοί (πληθυσμοί που ομιλούν τη Βουλγαρική διάλεκτο με τα πλείστα Σερβικά, Αλβανικά και Ελληνικά στοιχεία και η οποία ομιλείτε από τους Σλάβους της ΠΓΔΜ).
Παράλληλα το σύνολο του γεωγραφικού χώρου της Μακεδονίας ανάγεται σε σημείο αναφοράς του Μακεδονικού έθνους, το οποίο θα είναι οργανωμένο σε κράτος στην επικράτεια της ΔΒΜ.
Συνεπώς ακόμη και αν η κυβέρνηση της FYROM προβεί σε αλλαγή των άρθρων του συντάγματος της χώρας, τα οποία εμπεριέχουν αλυτρωτικές διεκδικήσεις προς τις περιοχές της γεωγραφικής Μακεδονίας που βρίσκονται εκτός της επικράτειας της (ζήτημα εξαιρετικά αμφίβολο), το σπέρμα του αλυτρωτισμού θα διατηρηθεί de facto.
Συνακόλουθα σε μια ενδεχόμενη μελλοντική επιδείνωση των σχέσεων της ΠΓΔΜ με τους γείτονες της, η τότε κυβέρνηση της θα μπορούσε πολύ εύκολα να ακυρώσει αυτές τις αλλαγές. Άρα η συγκεκριμένη συμφωνία διατηρεί τον αλυτρωτισμό του γειτονικού κράτους και τον επισημοποιεί στα μάτια της Διεθνούς Κοινότητας.
Η επίσημη αναγνώριση του Μακεδονικού αλυτρωτισμού.
Με άλλα λόγια μετά την αναγνώριση (αποδοχή) εκ μέρους της Διεθνής Κοινότητας (και της χώρας μας)τη δεκαετία του ’90 των αλυτρωτικών επιδιώξεων διαφόρων κρατών (Αλβανία κ.α), οι οποίες οδήγησαν σε αιματηρούς πολέμους και οι οποίες ουδέποτε τερματίστηκαν, τώρα έρχεται και η επίσημη αναγνώριση του Μακεδονικού αλυτρωτισμού.
Ανοδος του Εθνικισμού στη Βαλκανική
Σε αυτά τα πλαίσια η συμφωνία συμβάλλει στην άνοδο του εθνικισμού στη Βαλκανική, γεγονός που θα ενισχυθεί ακόμα περισσότερο από την άνοδο του εθνικισμού στις γειτονικές προς την ΠΓΔΜ χώρες με δικαιολογία την ανάγκη απάντησης στο Μακεδονικό αλυτρωτισμό.
Η συμφωνία Τσίπρα-Ζάεφ είναι ένα νέο σημείο τομής προς την παραπέρα κλιμάκωση των αντιπαραθέσεων στα Βαλκάνια
3ον) Η νέα όξυνση του ανταγωνισμού των μεγάλων δυνάμεων στα Βαλκάνια θα εξελιχθεί ακριβώς πάνω στο έδαφος της νέας ανόδου του εθνικιστικού ρεύματος.
Οι μεγάλες δυνάμεις και οι περιφερειακοί παράγοντες (Τουρκία), θα χρησιμοποιήσουν εντονότερα τις αντιπαραθέσεις μεταξύ των λιγότερο ισχυρών κρατών για να αυξήσουν ή να διατηρήσουν την επιρροή τους στη Βαλκανική.
Αντίστοιχα οι χώρες των Βαλκανίων στην προσπάθεια τους να επιτύχουν τους δικούς τους σχεδιασμούς θα επιδιώξουν ακόμη μεγαλύτερη συνεργασία με τις περιφερειακές και μεγάλες δυνάμεις.
Σε αυτό το σημείο δεν αποκλείονται και οι «εμφύλιες» αντιπαραθέσεις στο εσωτερικό των Βαλκανικών χωρών με βασικό διακύβευμα τον προσανατολισμό τους προς την Α ή Β μεγάλη δύναμη η συμμαχία (ΠΓΔΜ).
Ως εκ τούτου η συμφωνία Τσίπρα-Ζάεφ είναι ένα νέο σημείο τομής προς την παραπέρα κλιμάκωση των αντιπαραθέσεων στα Βαλκάνια, οι οποίες προέρχονται από την εποχή διάλυσης της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας και αναζωπυρώθηκαν μετά το τέλος του ψυχρού πολέμου.
Οι ΗΠΑ και η ΕΕ (λέγε με… Γερμανία)
Οι ΗΠΑ και η ΕΕ (κυρίως η Γερμανία) είναι τα υποκείμενα στα οποία βασικά πρέπει να πιστωθεί η τελική συμφωνία Ελλάδας-ΠΓΔΜ.
Οι δύο αυτές δυνάμεις τη δεκαετία του ’90 εκμεταλλεύτηκαν την απουσία της Ρωσικής ισχύος στα Βαλκάνια και υποδαύλισαν υπαρκτά ή ανύπαρκτα εθνικά και θρησκευτικά ζητήματα με σκοπό την αποδυνάμωση των κρατών της περιοχής (Γιουγκοσλαβία) και κατ’ επέκταση την ευκολότερη ενσωμάτωση της στους δικούς τους σχεδιασμούς.
Προϊόν της δικής τους παρέμβασης ήταν η έξαρση του Αλβανικού, Κροατικού, Μακεδονικού κ.α αλυτρωτισμού, ο αιματηρός πόλεμος στη Γιουγκοσλαβία και η δημιουργία κρατών προτεκτοράτων (Κόσσοβο).
Δυναμική επιστροφή της Μόσχας και Κίνας
Ωστόσο η αδυναμία ισχυροποίησης των χωρών που προέκυψαν στα Δυτ. Βαλκάνια μετά το τέλος της Γιουγκοσλαβικής περιπέτειας (2008) και η αργή ενσωμάτωση τους στους Ευρωατλαντικούς θεσμούς, την περίοδο μάλιστα που τελούσαν υπό την μέγιστη επιρροή της Δύσης, κατέστησε δυνατή τη δυναμική επιστροφή της Μόσχας στην περιοχή.
Τμήματα των ελίτ (μεγαλομέτοχοι μονοπωλιακών ομίλων και οι πολιτικοί και κοινωνικοί δορυφόροι τους) αυτών των χωρών αντιλήφθηκαν την επάνοδο της Ρωσίας στα Βαλκάνια ως ευκαιρία για την προώθηση των επιδιώξεων τους και ως μέσω αύξησης της διαπραγματευτική τους ικανότητας απέναντι στη Δύση.
Έτσι διευρύνθηκε η συνεργασία αυτών των χωρών με τη Μόσχα την ώρα που οι σχέσεις τους με τη Δύση αναπτυσσόταν με βραδύς ρυθμούς (Η ΠΓΔΜ παρέμενε εκτός ΕΕ και ΝΑΤΟ ως απόρροια της αντιπαράθεσης της με την Ελλάδα).
Το γεγονός αυτό σε συνδυασμό με τη δυναμική είσοδο της Κίνας στην περιοχή προκάλεσε την αντίδραση της Δύσης, η οποία κορυφώθηκε μετά την αρνητική τροπή που πήραν γι΄ αυτήν οι πολεμικές αναμετρήσεις στη Μ. Ανατολή. Συνακόλουθα η φιλορώσικη κυβέρνηση Γκρουέφσκι στη FYROM ανατράπηκε, ενώ εντάθηκαν οι πιέσεις έναντι της νέας κυβέρνησης Ζάεφ και της Ελληνικής κυβέρνησης για την επίλυση του ονοματολογικού ζητήματος της.
Σημαιοφόρος του Ευρωατλαντισμού στην Αν. Μεσόγειο.
Όσον αφορά το τελευταίο ζήτημα η Δύση προέκρινε λύση που θα ικανοποιούσε τις σημαντικότερες από τις επιδιώξεις των ελίτ των δύο πλευρών.
Η Σλαβική ελίτ της FYROM θα πετύχαινε την αναγνώριση της Μακεδονικής της ταυτότητας και η Ελληνική ελίτ θα αναβάθμιζε τη θέση της ως σημαιοφόρος του Ευρωατλαντισμού στην Αν. Μεσόγειο.
Η επίτευξη συμφωνίας που θα εξυπηρετούσε τη Δύση, καθιστώντας εφικτή την είσοδο της FYROM σε ΝΑΤΟ-ΕΕ, θα ήταν αδύνατη χωρίς την ικανοποίηση αυτών των απαιτήσεων για δύο λόγους.
- 1ον) Η κατοχύρωση της Μακεδονικής ταυτότητας του γειτονικού κράτους είναι κρίσιμος παράγοντας στην προσπάθεια που καταβάλει η Σλαβική του ελίτ να διατηρήσει τον ενιαίο χαρακτήρα της χώρας, κόντρα στην προσπάθεια που καταβάλει η ελίτ της Αλβανικής μειονότητας με σκοπό την ομοσπονδοποίηση της.
- 2ον) Η γαιωστρατηγική αναβάθμιση της Ελλάδος είναι απαραίτητη στην προσπάθεια που καταβάλλει η ελληνική ελίτ να επουλώσει τις πληγές που της προκάλεσε η οικονομική κρίση.
Συνεπώς σε περίπτωση μη ικανοποίησης τους η Μακεδονική ελίτ θα εξωθούνταν προς τη Μόσχα, η ελίτ της Αλβανικής μειονότητας στην οποία ασκεί σημαντική επιρροή η Τουρκία θα γινόταν πρόσθετα απρόβλεπτη και η Ελληνική ελίτ δε θα ενδιαφερόταν για την άμεση επίτευξη συμφωνίας. Έτσι δεν αποτελεί έκπληξη το γεγονός πως η Δύση πίεσε για την επίτευξη λύσης προς αυτή την κατεύθυνση.
Η συμφωνία, παρά τα εμπόδια που θα εμφανιστούν, τελικά αναμένεται να επικυρωθεί από την Ελληνική βουλή.
Η σημασία που προσδίδει η ελληνική άρχουσα τάξη και το πολιτικό της προσωπικό στη γαιωστρατηγική αναβάθμιση της Ελλάδας στα πλαίσια του ΝΑΤΟ και της ΕΕ, σε συνδυασμό με την ικανότητα τους να ενσωματώνουν στις επιδιώξεις τους τη συντριπτική πλειοψηφία του Ελληνικού λαού, δεν επιτρέπουν σκέψεις σε αντίθετη κατεύθυνση.
Άλλωστε τόσο η αξιωματική αντιπολίτευση όσο και η συντριπτική πλειοψηφία των πολιτικών δυνάμεων που στήριξαν τα συλλαλητήρια για τη μη χρήση του όρου Μακεδονία στην τελική ονομασία της FYROM, είναι σφοδροί υποστηριχτές της πλήρους συστράτευσης της χώρας μας με τις επιταγές της Δύσης.
Μάλιστα από τον ίδιο τον άμβωνα των συλλαλητηρίων τονίστηκε πλείστες φορές ότι οι διοργανωτές δεν αντιτίθενται στην ένταξη των γειτόνων μας σε ΝΑΤΟ-ΕΕ, σε μια κίνηση να καθησυχάσουν τους φίλους τους σε Ουάσιγκτον, Βρυξέλλες και Βερολίνο, οι οποίοι δια της κατσάδας του Αμερικανού πρέσβη στον κ. Μητσοτάκη τις προηγούμενες μέρες, εξέφρασαν τη δυσαρέσκεια τους για τις κινήσεις μέρους των εν Ελλάδι υποστηρικτών τους.
Σε “δύο βάρκες” η αντιπολίτευση
Με λίγα λόγια δε γίνεται να υποστηρίζεις την Ευρωπαική και ΝΑΤΟική πορεία της FYROM και ταυτόχρονα να είσαι κατά της συμφωνίας Τσίπρα-Ζάεφ.
Είναι σαν να υποστηρίζεις ότι θα καταργήσεις το μνημόνιο και ταυτόχρονα θα παραμείνεις στην ΕΕ, την Ευρωζώνη και την οικονομία της αγοράς (για όσους θυμούνται).
Η Μόσχα εδώ και πολλά χρόνια ενισχύει ποικιλοτρόπως τον εθνικισμό
Παράλληλα οι όποιες φιλορωσικές πολιτικές δυνάμεις, κυρίως στη Β. Ελλάδα, αρνούνται και αυτές να προτείνουν ρήξη της Ελλάδος με τις επιταγές της Δύσης. Αρκούνται να ζητούν αναβάθμιση των Ελληνορωσικών σχέσεων και μεγαλύτερη ευελιξία στην άσκηση εξωτερικής πολιτικής.
Γνωρίζουν πολύ καλά ότι η Μόσχα εδώ και πολλά χρόνια ενισχύει ποικιλοτρόπως τον εθνικισμό και τη μισαλλοδοξία στη γείτονα χώρα με στόχο να την απομακρύνει από τα Ευρωατλαντικά πλαίσια.
Η άνοδος του εθνικισμού και της μισαλλοδοξίας ως χρήσιμα εργαλεία
Σε αυτά τα πλαίσια τα συλλαλητήρια, η πρόταση μομφής και οι εξαιρετικά υψηλοί τόνοι στην πολιτική αντιπαράθεση, θα μπορούσαν να ιδωθούν απλώς υπό το πρίσμα της συντελούμενη αναμόρφωσης του πολιτικού σκηνικού στο φόντο των επερχόμενων εκλογών.
Δηλαδή ως πεδία που αξιοποιούνται για την ανάδειξη νέων πολιτικών, νέων κομμάτων, αλλά και για τη διαμόρφωση του εκλογικού αποτελέσματος.
Ωστόσο η πραγματικότητα είναι πιο σύνθετη. Οι εξελίξεις στις διεθνής σχέσεις και στη διεθνή οικονομία καθιστούν εξαιρετικά εύθραυστη τόσο την αναιμική οικονομική ανάπτυξη της χώρας, όσο και την ειρήνη στην περιοχή.
Η Ελληνική ελίτ είναι γνώστης αυτής της κατάστασης και ως εκ τούτου προετοιμάζεται για όλα τα ενδεχόμενα.
Η άνοδος του εθνικισμού και της μισαλλοδοξίας σήμερα γίνονται αντιληπτά από αυτήν ως χρήσιμα εργαλεία για τη διαχείριση κρίσιμων καταστάσεων αύριο, είτε αυτά είναι μια νέα απότομη επιδείνωση του βιοτικού επιπέδου του λαού, είτε ένας πόλεμος.
Η επικύρωση της συμφωνίας δεν πρέπει να θεωρείται δεδομένη από την πλευρά της FYROM
Από την άλλη μεριά η επικύρωση της συμφωνίας δεν πρέπει να θεωρείται δεδομένη από την πλευρά της FYROM. Μεγάλο μέρος της Σλαβικής ελίτ του γειτονικού κράτους, το οποίο έχει ισχυρούς δεσμούς με τη Μόσχα και επηρεάζει σημαντικούς πολιτικούς άντρες, όπως ο πρόεδρος της Δημοκρατίας Ιβάνοφ, αντιτίθεται στη συμφωνία.
Οι άνθρωποι αυτοί πιστεύουν ότι η Μακεδονική ταυτότητα της χώρας διασφαλίζεται μόνο με τις διατυπώσεις που εμπεριέχονται στο σημερινό της σύνταγμα και δηλώνουν πρόθυμοι να φτάσουν στα άκρα προκειμένου να αποτρέψουν τη συμφωνία.
Η Ρωσία αποτελεί θεμελιώδες στήριγμα τους σε αυτό το σκοπό. Μένει να δούμε τη δυναμική που μπορούν να επιτύχουν…
Θα μπούνε τα θεμέλια για τη μελλοντική αμφισβήτηση της συνθήκης του Βουκουρεστίου (1913);;;
Σε περίπτωση πάντως που οι εθνικιστές των Σκοπίων αποτύχουν, τα νότια Βαλκάνια θα εισέλθουν σε μια νέα σκοτεινή και απρόβλεπτη εποχή… Με την υπογραφή της πρώτης Ελληνικής «αριστερής» κυβέρνησης θα μπούνε τα θεμέλια για τη μελλοντική αμφισβήτηση της συνθήκης του Βουκουρεστίου (1913), η οποία σε γενικές γραμμές διαφύλαξε την ειρήνη σε όλο το βαλκανικό χώρο (με εξαίρεση το χώρο της Γιουγκοσλαβίας) για πάνω από 100 χρόνια.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου