Μουσείο Πράντο: Αποκαταστάθηκε χάλκινο κεφάλι του Δημητρίου Πολιορκητή (307 π.Χ.) -βίντεο

"Μητέρα του ήταν η πριγκίπισσα της Θράκης, Στρατονίκη!"

Το Museo Prado, με την συνεργασία του Fundacion Iberdrola Espana, αποκατέστησε το χάλκινο κεφάλι του Δημητρίου Πολιορκητή, που έχει στην μόνιμη συλλογή του!

Το γλυπτό είναι ένα από τα λίγα γνωστά ελληνικά χάλκινα, του 307 π.Χ. που επέζησαν. Εξαιρετικό παράδειγμα, λόγω του μεγέθους και της ποιότητός του! Το ακριβές μέρος της ανακαλύψεώς του είναι…άγνωστο!

--

Γράφει o συγγραφέας - λαογράφος Γιώργος Λεκάκης www.lekakis.com

 --
Έχει ύψος 45 εκατοστά και πιθανότατα ανήκε σε ένα μνημειώδες άγαλμα, ύψους περίπου 3,5 μ.!

Η υψηλή ποιότητα του μπρούντζου του αγάλματος του Prado είναι ιδιαίτερα εμφανής στον αριστοτεχνικό τρόπο δημιουργίας των μαλλιών, με παχιές, σγουρές τρίχες, που κατανέμονται με ζωηρό τρόπο, επάνω από το κεφάλι. Έγιναν με την τεχνική χύτευσης κεριού. Τεχνική χρησιμοποιήθηκε στην ελληνική γλυπτική, για να ρίχνει μικρά στοιχεία, όπως το κεφάλι, ο κορμός, τα χέρια και τα πόδια, που στην συνέχεια συναρμολογήθηκαν για να δημιουργήσουν ένα μεγάλης κλίμακος γλυπτό.

Το κεφάλι έφθασε στην Ισπανία το 1725 από την συλλογή της βασίλισσας Χριστίνας της Σουηδίας (ο πρώτος γνωστός «ιδιοκτήτης» του)! Απεστάλη στο παλλάτι La Granja de San Ildefonso, για μέρος της συλλογής του Φιλίππου Β΄ και της Isabella Farnese, και εισήλθε στην συλλογή του Μουσείου Prado γύρω στο 1830(;).

Πριν από αυτήν την αποκατάσταση, η ιστορία του αγάλματος, κατά την διάρκεια των αιώνων έφερε σημάδια πολυάριθμων προηγούμενων αποκαταστάσεων (στρώματα συγκολλητικών, στιλβωτικών και βαφών).

Οι τεχνικές μελέτες που έγιναν, πριν από την αποκατάσταση, απεκάλυψαν σημαντικές πληροφορίες σχετικά με την διαδικασία χύτευσης και την ιστορία αυτού του πορτρέτου. Έδειξαν επίσης προβλήματα σταθερότητας, τόσο του μετάλλου, όσο και της δομής. Πληροφορίες απαραίτητες για τον καθορισμό των στόχων της διαδικασίας αποκαταστάσεως και των καταλληλότερων επεξεργασιών που θα χρησιμοποιηθούν. Οι βασικοί στόχοι αυτού του έργου ήταν η ανάκτηση της αρχικής επιφάνειας και του χρώματος της γλυπτικής. Η διαδικασία αποκαταστάσεως συνίστατο:
-Στην αφαίρεση ρητινών, συγκολλητικών ουσιών, προστατευτικών στρωμάτων και στιλβωτικών του παρελθόντος.

-Την σωστή επανατοποθέτηση διαφόρων τεμαχίων, που δεν είχαν συνδεθεί σωστά. Και
-τον σχεδιασμό νέων υποστηρίξεων σε συγκεκριμένους τομείς.

Ο προσδιορισμός του αντικειμένου της εργασίας ήταν μια περίπλοκη επιχείρηση, καθώς δεν έχει διακριτικά χαρακτηριστικά ή χαρακτηριστικά που να αντιστοιχούν σαφώς με αυτά ενός πορτρέτου.

Η αμφιλεγόμενη τυπολογία της κεφαλής ποικίλλει ανάλογα με το αν φαίνεται από το μπροστινό ή το προφίλ. Η μετωπική άποψη αντιστοιχεί στην ιδανική τυπολογία ,που βρίσκεται στην ελληνική τέχνη, για απεικονίσεις θεών και ηρώων, όπως αυτές που δημιούργησε ο Έλληνας γλύπτης Σκόπας (340 π.Χ.). Αντίθετα, οι προβολές προφίλ αποκαλύπτουν χαρακτηριστικά ενός πορτρέτου: Ένα διογκούμενο, μυώδες μέτωπο, σχετικά βυθισμένα μάτια, μια επιμήκη όψη και ένα ελαφρά ανοικτό στόμα.

Ο Μέγας Αλέξανδρος, ο οποίος εκπροσωπήθηκε ως θεός και ήρωας, ήταν ο πρώτος που χρησιμοποίησε αυτό το είδος πορτρέτου, το οποίο ακολούθως μιμήθηκαν οι στρατηγοί, που τον διαδέχθηκαν.

Ένα άλλο μαρμάρινο πορτραίτο που βρέθηκε, του Δημήτριου Πολιορκητού, με άλλα πορτραίτα Ελλήνων ηγεμόνων, στην «Βίλλα των Παπύρων» στο Ηράκλειο/Herculaneum, έχει το ίδιο είδος μνημειώδους κεφαλής με του Πράντο, με παρόμοιο κτένισμα και τα ίδια χαρακτηριστικά, που βρέθηκαν επίσης και σε ένα άλλο μαρμάρινο πορτραίτο του, στην Κοπεγχάγη!

Το γλυπτό θα εκτεθεί στο Museo Nacional del Prado της Μαδρίτης (12.6.2017-17.9.2017).

http://www.xronos.gr/arthra/xronotopia-4