Γαλλικός Τύπος του 1913: Οι θηριωδίες των Βουλγάρων στο Κιλκίς

 

Το Κιλκίς στα 1908(;) - με το τζαμί στην ανατολική πλευρά της πόλης

Σεπτέμβριος 23, 2020.

Η ηλεκτρονική αρχειοθέτηση του γαλλικού Τύπου από τα τέλη του 19^ου αιώνα και μετά, έχουν δώσει τη δυνατότητα σε κάθε ερευνητή να εμπλουτίσει τις πηγές του, να επιβεβαιώσει και να τεκμηριώσει δημοσιεύματα εποχής του ενδιαφέροντος του.

Ελληνικές εφημερίδες της εποχής αυτής, αναφέρονται εκτενώς στα γεγονότα των Βαλκανικών Πολέμων και τα διαδραματιζόμενα σε περιοχές της Μακεδονίας που βρέθηκαν υπό βουλγαρική κατοχή για ένα μικρό χρονικό διάστημα.

Έχουμε παρουσιάσει, στο βιβλίο «Μακεδονία, Ιστορία του Κιλκίς»* τις αναφορές του ελληνικού Τύπου, κυρίως από τις  εφημερίδες «Εμπρός» και «Σκριπ»,  που αναφέρονται σε γεγονότα του 1912 και του 1913, πολλές εκ των οποίων επικαλούνται γαλλικά δημοσιεύματα της εποχής.

Στα ξένα αυτά δημοσιεύματα, δεν είχαμε πρόσβαση, τότε, να τα μελετήσουμε.

Τώρα με την ηλεκτρονική απεικόνιση των γαλλικών εφημερίδων και περιοδικών του παρελθόντος, και  τη δυνατότητα του ευρετηρίου που παρέχεται στον ερευνητή, η πρόσβαση και η αναζήτηση γίνεται ιδιαίτερα προσιτή.

 

Ο Γαλλικός Τύπος της εποχής

 

Αναφέρουμε ορισμένα  γαλλικά έντυπα  στα οποία βρήκαμε  αναφορές  την περίοδο  1912-13,  για την περιοχή της Μακεδονίας και ειδικότερα για το ενδιαφέρον μας,  την περιοχή του Κιλκίς. Αυτά είναι:

«Derniére Heure», «Journal de Roanne», «Le Temps», «L'Avenir du Tonkin», «La Jeune Turquie», «L'Intransigeant».

Με αφορμή τη ρήση του Ομήρου, «έπεα πτερόεντα», ότι τα λόγια φεύγουν (πετούν) και μπορεί να χαθούν και στη συνέχεια τη λατινική ρήση: «Verba volant, scripta manent» «τα λόγια πετούν, τα γραπτά μένουν», παρουσιάζονται ένα δείγμα των δημοσιευμάτων, που παρουσιάσαμε από τις ελληνικές εφημερίδες σε πολλά δημοσιεύματα και κυρίως στο  «Μακεδονία 1913. Οι φρικαλεότητες των κομιτζήδων», τα οποία επικαλούνται αναφορές του γαλλικού Τύπου της εποχής.

«Οι Θηριωδίες των Βουλγάρων», είναι ο τίτλος σε πρωτοσέλιδο του εβδομαδιαίου περιοδικού «Journal de Roanne».

Ο αναφερόμενος στο δημοσίευμα ως  καθολικός ιερέας «Περ Μισέλ», ήταν ο ηγούμενος Γουσταύος Μισέλ (Gustave Michel) της καθολικής αποστολής στο Κιλκίς κατά την περίοδο 1912-13, γνωστής ως  καθολική μονή καλογριών και ορφανοτροφείο, στο άνω μέρος της πόλης.

 

Από το περιοδικό «Journal de Roanne» (13 Ιουλίου 1913)

 

“Βουλγαρικές θηριωδίες

Είναι οι Βούλγαροι απλά ανάξιοι βάρβαροι που δεν αξίζουν τις νίκες που κάποτε κέρδισαν στους Τούρκους και είναι υπεύθυνοι, όπως είμαστε σίγουροι, για τις τρέχουσες δολοφονίες όπου κινδυνεύουν να χάσουν όλα τα οφέλη των επιτυχιών τους;

Οι πληροφορίες που έρχονται στις θηριωδίες που διαπράττουν σε κατακτημένη περιοχή τείνουν να μας οδηγήσουν να το πιστέψουμε.

Εδώ, για παράδειγμα, είναι αυτό που μας λέει ο Καθολικός ιερέας, ο περ  Γουστάυος Μισέλ, ηγούμενος της Γαλλικής Καθολικής Αποστολής στο Κιλκίς.

Στην Κιουρκούτ ( σημερινή Τέρπυλλος), δήλωσε ο περ Μισέλ, οι Βούλγαροι περικύκλωσαν το τζαμί από γυναίκες, έτσι ώστε να μπορούν να παρακολουθήσουν το θέαμα, και στη συνέχεια οι κομιτατζήδες έριξαν τρεις βόμβες στο τζαμί και καθώς το κτίριο δεν εξερράγη, το έβαλαν φωτιά και Όλοι όσοι ήταν κλειδωμένοι μέσα, περίπου 700 άντρες, κάηκαν ζωντανοί.

Εκείνοι που προσπάθησαν να διαφύγουν πυροβολήθηκαν, σκοτώθηκαν από τους κομιτατζήδες που είχαν παραταχθεί  γύρω από το τζαμί, οπότε κατά την επίσκεψή μου στην Κιουρκούτ βρήκα ανθρώπινα κεφάλια, πεταγμένα χέρια και πόδια στους δρόμους.

Πρόσφερα βοήθεια σε μερικές φτωχές γυναίκες. Οι κομιτατζήδες με κατηγόρησαν τότε μαζεύω τα κεφάλια (των νεκρών)  για να τα στείλω στη Γαλλία.

Στην Πλανίτσα ( σημερινή Φύσκα), η συμμορία του κομιτατζή Donciof διέπραξε ακόμη χειρότερες φρικαλεότητες.

Πρώτα όλοι οι άντρες μεταφέρθηκαν στο τζαμί και κάηκαν ζωντανά.

Στη συνέχεια, οι γυναίκες που είδαν το θάνατο της οικογένειάς τους συγκεντρώθηκαν και με τη σειρά τους  και κάηκαν στην πλατεία του χωριού.

 

Στο Ραγιάνοβο (σημερινή Βάθη), πολλοί άνδρες και γυναίκες σφαγιάστηκαν. Οι Βούλγαροι γέμισαν ένα πηγάδι με τα πτώματά τους.

Στο Κιλκίς, οι μουσουλμάνοι σφαγιάστηκαν από τον βουλγαρικό πληθυσμό της πόλης και το τζαμί τους καταστράφηκε. Όλοι οι Τούρκοι στρατιώτες που διέφυγαν άοπλοι για να πάνε κατά ομάδες στη Θεσσαλονίκη σφαγιάστηκαν.

Εγώ ο ίδιος συνομιλήσαμε με κάποιους κομιτατζήδες που μου είπαν, με απίστευτο κυνισμό, τις σφαγές που είχαν διαπράξει. Μεταξύ αυτών των Βούλγαρων Κομιτατζήδων, υπήρχαν έμποροι από τη Σόφια, φοιτητές και επαγγελματίες της Βουλγαρίας.

Ένας βραβευμένος φιλόλογος μου είπε ότι σκότωσε 140 χριστιανούς με τα χέρια του, γιατί οι Κομιτατζήδες είχαν συμπεριλάβει και τους Χριστιανούς (μη Βουλγάρους) στις αγριότητες τους.

Εγώ ο ίδιος κλήθηκα στο σπίτι ενός χριστιανού άνδρα που ξυλοκοπήθηκε μέχρι θανάτου επειδή είχε αρνηθεί να παραδώσει την κόρη του σε έναν κομιτατζή.

Θυμωμένος, απευθύνθηκα στον Γάλλο πρόξενο στη Θεσσαλονίκη, έτσι ώστε να τερματίσει αυτές τις σφαγές που προκαλούν ντροπή για την ανθρωπότητα και για όλη την Ευρώπη.

Ο πρόξενος με πληροφόρησε ότι δεν μπορούσε να παρέμβει, διότι η βουλγαρική κυβέρνηση προστάτευε τα συγκροτήματα των κομιτατζήδων που η ίδια είχε οργανώσει. ”

 

 Από την εφημερίδα  ‘Dernière Heure’ (6 Ιουλίου 1913)

 

“Το ορφανοτροφείο και το γαλλικό σχολείο στο Κιλκίς  σώζονται

 

Θεσσαλονίκη 5 Ιουλίου.

 

Ο βασιλιάς μπήκε στη Θεσσαλονίκη με το Επιτελείο, προερχόμενοι από τη Μπάλτσα (Μελισσοχώρι), κοντά στον Λαγκαδά. Έφυγε αμέσως για το Κιλκίς, όπου οι Έλληνες συνέχισαν να ωθούν τους Βούλγαρους πίσω προς την Δοϊράνη.

Όλη την ημέρα χθες ακούγαμε τα κανόνια.

Ο διοικητής του Κιλκίς τηλεγραφεί: "Έσωσα τη Γαλλική Καθολική σχολή και το Ορφανοτροφείο και έλαβα τις ευχαριστίες από τον πατέρα Μισέλ, που ηγείται αυτών των εγκαταστάσεων".

 

Οι σφαγές του Κιλκίς

 

Αναφέρεται από το Κιλκίς ότι όταν μπήκαν στο Κιλκίς οι Έλληνες βρήκαν την πόλη εγκαταλειμμένη.

Όλοι οι κάτοικοι είχαν φύγει την προηγούμενη μέρα, η πόλη κάηκε.

 Ο ίδιος ο Καθολικός Ιερέας ανέφερε τη δολοφονία πολλών Μουσουλμάνων από τους Βούλγαρους σε όλα τα γύρω χωριά.

Σε όλα τα περίχωρα μένουν λίγες μόνο γυναίκες. Περίπου χίλιοι Τούρκοι από το Κιλκίς εξαφανίστηκαν, σκοτώθηκαν από τους Βούλγαρους.”

 

*Γιώργος Εχέδωρος «Μακεδονία, Ιστορία του Κιλκίς»- Από τους προϊστορικούς χρόνους μέχρι σήμερα. Σελίδες 735. Έκδοση Όθων Γραμματικόπουλος 2007.

 

 © mikres-ekdoseis- Γιῶργος  Ἐχέδωρος

Επιτρέπεται η αναδημοσίευση μόνον με αναφορά  της ενεργής ηλεκτρονικής διεύθυνσης  του ιστολογίου παραγωγής- http://www. mikres-ekdoseis.gr