mikres ekdoseis: Ανακαλύφθηκε το ανατολικότερο υδραγωγείο της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας στην Αρμενία

26.11.21

Ανακαλύφθηκε το ανατολικότερο υδραγωγείο της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας στην Αρμενία

Δημόσια λουτρά στην αρχαία αρμενική πόλη Αρτάξα.

Οι αρχαιολόγοι ανακάλυψαν το ανατολικότερο ρωμαϊκό υδραγωγείο στον αρχαίο κόσμο στην Αρμενία.

Το υδραγωγείο ήταν ημιτελές και πιθανότατα το προϊόν μιας σύντομης περιόδου, τον δεύτερο αιώνα μ.Χ., του άμεσου ρωμαϊκού ελέγχου στην πόλη Αρταξάτα, μια αρχαία αρμενική πρωτεύουσα που βρίσκεται τώρα κοντά στο Χορ Βιράπ, στα σύνορα με την Τουρκία.

Αυτό είναι το εύρημα μιας γερμανοαρμενικής ομάδας αρχαιολόγων, οι οποίοι δημοσίευσαν την είδηση στο γερμανικό περιοδικό Archäologischer Anzeiger.

Οι επιστήμονες εντόπισαν για πρώτη φορά την παρουσία μιας σειράς πυλώνων μέσω μιας γεωμαγνητικής έρευνας της τοποθεσίας το 2018. Στη συνέχεια επιβεβαίωσαν αυτά τα ευρήματα με μια σειρά μερικών ανασκαφών. Συνολικά, βρήκαν στοιχεία περίπου 460 μέτρων υποστυλωμάτων στήριξης υδραγωγείου.

Το ίδιο το υδάτινο ρεύμα φαίνεται να μην έχει κατασκευαστεί, ωστόσο, και ένας συνδυασμός οπτικά διεγερμένης χρονολόγησης φωταύγειας και ανάλυσης των πολιτικών γεγονότων της εποχής οδήγησε τους επιστήμονες στο συμπέρασμα ότι πιθανότατα κατασκευάστηκε μεταξύ 114 και 117 μ.Χ. πριν εγκαταλειφθεί.

Την εποχή εκείνη η Αρταξάτα ήταν η πρωτεύουσα της Αρμενίας. Όπως όλα τα κράτη του Νοτίου Καυκάσου, ήταν αντικείμενο συνεχούς γεωπολιτικού ανταγωνισμού μεταξύ γειτονικών δυνάμεων, ιδιαίτερα της Ρωμαϊκής και της Περσικής αυτοκρατορίας. Οι τοπικοί ηγέτες αναγκάστηκαν να υποτάσσονται τακτικά στον έναν για να προστατεύονται από τον άλλον.

Σε μια σύντομη περίοδο, ξεκινώντας το 114 μ.Χ ο Ρωμαίος αυτοκράτορας Τραϊανός προσπάθησε να κυβερνήσει απευθείας την Αρμενία, ιδρύοντας μια επαρχία με κέντρο την Αρταξάτα και τοποθετώντας μια ρωμαϊκή λεγεώνα στην πόλη.

Όμως η τοπική αντίσταση ανάγκασε τους Ρωμαίους να αποχωρήσουν μόλις τρία χρόνια αργότερα.

Αυτή ήταν πιθανότατα η αιτία της εγκατάλειψης του υδραγωγείου, έγραψαν οι συγγραφείς της εργασίας: Achim Lichtenberger, Mkrch Zardaryan και Torben Scheriber.

«Το ημιτελές υδραγωγείο της Αρταξάτας είναι απόδειξη ενός αποτυχημένου Ρωμαϊκού Ιμπεριαλισμού στην Αρμενία και μια εντυπωσιακή μαρτυρία της ρωμαϊκής προσπάθειας να ιδρύσει μια ρωμαϊκή επαρχία», έγραψαν.

«Αν τελειώνονταν, οι μνημειακές καμάρες και το άφθονο τρεχούμενο νερό θα είχαν μετατρέψει την Αρταξάτα σε ρωμαϊκή πόλη. Θα ήταν το ανατολικότερο ρωμαϊκό τοξωτό υδραγωγείο στον αρχαίο κόσμο».

Οι συστηματικές ανασκαφές στην Αρταξάτα συνεχίζονται από το 1970. Τα νέα ευρήματα προέρχονται από το Αρμενικό-Γερμανικό "Artaxata Project", που ξεκίνησε το 2018 μεταξύ του Ινστιτούτου Αρχαιολογίας και Εθνογραφίας της Αρμενικής Ακαδημίας Επιστημών και του Ινστιτούτου Κλασικής Αρχαιολογίας και Χριστιανικής Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου του Μονάχου.