Ο Εβραίος θεός τριών θρησκειών του κόσμου: Χριστιανισμός-Ισλαμισμός- Ιουδαϊσμός

Μέρος της γραπτής κληρονομιάς του Ιουδαϊσμού, είναι η Παλαιά Διαθήκη, από τα επίσημα ιερά βιβλία του Χριστιανισμού,  ενώ το Κοράνι έχει πολλές αναφορές στο εβραϊκό παρελθόν και στον προφήτη Μωυσή.

Χάρη στις εξαιρετικές δυνατότητες τους και στην καθιέρωση των προτάσεων τους στην εκπαίδευση, οι Εβραίοι έχουν αφήσει ένα ισχυρό σημάδι στο δυτικό πολιτισμό γενικότερα.

Ένας μεγάλος αριθμός Εβραίων έκανε μια σημαντική συμβολή στη φιλοσοφία, τη λογοτεχνία, την επιστήμη, τις τέχνες και σίγουρα η εβραϊκή παρέμβαση έχει αφήσει το στίγμα της στο δυτικό πολιτισμό.

Αν και είναι μικρός ο αριθμός των πιστών του Ιουδαϊσμού, ο Ιουδαϊσμός παίζει  τεράστιο ρόλο στην παγκόσμια πνευματική σκηνή.

Αν και είναι γνωστή η θρησκευτική μεταρρύθμιση του Αιγύπτιου Φαραώ Αχνάατον  [ στο κείμενο ‘Akhnaaton’] τον 14^ο αιώνα π.Χ. που καθιέρωσε τη μονοθεϊστική θρησκεία, ο Ιουδαϊσμός θεωρείται  ως η πρώτη μονοθεϊστική θρησκεία, για την ιδέα ενός Θεού (την οποία εξέφρασαν και οι Έλληνες κλασικοί φιλόσοφοι), που ήταν ενάντια στον πολυθεϊσμό και στην ειδωλολατρία.

Παρά του ότι η μία Αρχή, ως έννοια του Θεού, εδράζεται  σε ένα σύνολο συμπαντικών δυνάμεων που διέπουν την οντότητα του σύμπαντος.

Ο Χριστιανισμός ξεκίνησε ως εβραϊκή ‘αίρεση’

Ο ίδιος ο Ιησούς, ο Ιησούς ο υιός του Ιωσήφ, είναι το πρόσωπο που σηματοδότησε και χάραξε στην παγκόσμια ιστορία και τον πολιτισμό τη ιδεολογία της εβραϊκής εθνοτικής άποψης, του ερχομού του ενός Μεσσία, του λυτρωτή  των Εβραίων.

Ο Χριστιανισμός ως νομοθεϊστική θρησκεία δεν θα μπορούσε να σταθεί χωρίς την παράδοση του Ιουδαϊσμού, όλες οι εκφράσεις και οι τελετές του βασίζονται, εδράζονται στην ιουδαϊκή παράδοση.

Η γραπτή παράδοση του Ιουδαϊσμού, όπως είναι η Παλαιά Διαθήκη, είναι μέρος των ιερών βιβλίων του Χριστιανισμού και οι Εβραίοι προφήτες τιμούνται και γιορτάζονται από τους Χριστιανούς ως σάρκα τους. Στις απαρχές του Χριστιανισμού, η νέα ιδεολογία θεωρούνταν ως αίρεση  μέσα στον Ιουδαϊσμό.

Οι Εβραίοι της Διασποράς και οι αποικίες τους στον αρχαίο κόσμο, συνέβαλαν σημαντικά στην εξάπλωση του Χριστιανισμού, ως απόστολοι του Ιησού, συμμετέχοντας και κηρύττοντας ο Ευαγγέλιο στις εβραϊκές συναγωγές του τότε κόσμου.

Το ερώτημα  που έπρεπε να απαντηθεί  από την πρώτη εκκλησία ήταν εάν στην αποδοχή των μαθημάτων του Ιησού έπρεπε να γίνουν παραδεκτά και τα  δεδομένα του Ιουδαϊσμού και των εβραϊκών εθίμων.

Δεδομένου ότι οι Χριστιανοί γιορτάζουν την Περιτομή του Ιησού, οι ίδιοι οι Χριστιανοί δεν ακολουθούν αυτό το εβραϊκό έθιμο, που δεν ήταν στις εθιμικές παραδόσεις τους.

Στο θέμα αυτό εξαιρετική ήταν η συμβολή του Αποστόλου των Εθνών, Πέτρου,  που υποστήριξε ότι οι προσηλυτισθέντες δεν πρέπει να καταπιέζονται  με τις πρακτικές των Ιουδαίων της Παλαιάς Διαθήκης, όπως είναι η περιτομή, προκειμένου να εξαπλωθεί η νέα θρησκεία.

Έτσι υπήρξε μια χαλάρωση  που επέτρεψε την εξάπλωση της νέας ιδεολογίας σε όλους τους λαούς, ανεξάρτητα από τις πολιτισμικές διαφορές.

Αυτό δεν μειώνει το γεγονός ότι ο Χριστιανισμός, έχει πολλά  ευχαριστήρια προς τον Ιουδαϊσμό, αν και αργότερα, υπήρξε μια έντονη αντιπαράθεση  της χριστιανικής εκκλησίας με τις παραδόσεις των Εβραίων, που πίστευαν ότι όλα τα δεινά της εποχής προέρχονται από τους Εβραίους, ιδίως το Μεσαίωνα (ίδε διωγμός  Εβραίων από την Ισπανία).

Ο Ισλαμισμός

                                                                    

Μετά την εδραίωση του Χριστιανισμού, κατά τον ίδιο τρόπο ο Ιουδαϊσμός χρησίμευσε ως βάση για μια άλλη μονοθεϊστική θρησκεία, το Ισλάμ.

Όπως οι Χριστιανοί, έτσι και οι Ισλαμιστές αποδέχονται την Εβραϊκή Βίβλο, καθώς και πολλές εβραϊκές ιδέες και παραδόσεις σε πολύ μεγαλύτερο βαθμό από ό, τι ο Χριστιανισμός.

Σε αντίθεση με τον Χριστιανισμό, ο οποίος ανέπτυξε την ιδέα της Αγίας Τριάδας, το Ισλάμ τηρεί αυστηρά την ιδέας ενός ενιαίου παντοδύναμου, αδιαίρετου Θεού.

Πολλές από τις πεποιθήσεις και τις πρακτικές του Ισλάμ είναι ταυτόσημες με τον Ιουδαϊσμό- αποχή από το χοιρινό κρέας, το τελετουργικό της περιτομής, η προσευχή αρκετές φορές την ημέρα, το τελετουργικό του πλυσίματος, ένας μήνας νηστείας κατά τον πρώτο μήνα του έτους, η απαγόρευση της οπτικής εικόνας του Θεού…

Το Ισλάμ αποδέχεται την πίστη των γιων του Ισραήλ ως ένα σημαντικό βήμα προς την αληθινή πίστη και η εβραϊκή ιστορία αναφέρεται συχνά στο Κοράνι.

Ο Εβραίος προφήτης Μωυσής (ή Μούσα) στο Ισλάμ θεωρείται  ως απροσδόκητο καλό,  και το Κοράνι τον αναφέρει πολλές φορές. Και οι δύο θρησκείες έχουν έναν κοινό πρόγονο, τον Αβραάμ, ο οποίος θεωρείται επίσης ο πατέρας των Εβραίων και των Αράβων ή του Ισμαήλι από τους δύο γιους του.

Λόγω αυτής της αλληλεπίδρασης και της επικάλυψης, ο Σλοβένος φιλόσοφος Slavoj Zizek υποδηλώνει ότι ο όρος Ιουδαιο-Μουσουλμανική  κουλτούρα, είναι  η πιο κατάλληλη για να περιγραφεί ο πολιτισμός της Μέσης Ανατολής.

Μερικοί ιστορικοί, όπως ο Mircea Eliade, υποστηρίζουν ότι ο προφήτης του Ισλάμ, Μωάμεθ, είχε στενές σχέσεις με την εβραϊκή κοινότητα στην πατρίδα του Μέκκα και από εκεί πήρε κάποιες ιδέες και πρακτικές.

Θρησκευτική ερμηνεία είναι ότι οι ομοιότητες προέρχονται από τη Βίβλο και το Κοράνι, αφού και τα δύο είναι εμπνευσμένα από το Θεό και περιέχουν τις ίδιες αιώνιες αλήθειες.

Συμβολή στην ευρωπαϊκή φιλοσοφία

Οι Εβραίοι  έπαιξαν σημαντικό ρόλο στην Αναγέννηση και τη χειραφέτηση της ευρωπαϊκής πολιτιστικής και επιστημονικής σκέψης από τα θρησκευτικά πλαίσια.

Στη λεγόμενη Χρυσή Εποχή των Εβραίων, κατά τη στιγμή της μουσουλμανικής κυριαρχίας στην Ισπανία, Εβραίοι μελετητές έπαιξαν σημαντικό ρόλο στη μετάδοση της αρχαίας  ελληνικής φιλοσοφίας, η οποία ήταν γνωστή στα αραβικά έθνη στο ευρωπαϊκό έδαφος.

Οι Εβραίοι πολύγλωσσοι μετέφρασαν για πρώτη φορά τα έργα του Αριστοτέλη και του Πλάτωνα σε ευρωπαϊκές γλώσσες, ανοίγοντας το δρόμο για την αυτό που είναι παραδεκτό  ως Αναγέννηση και την αρχή του κοσμικής επιστήμης και τη φιλοσοφία της σκέψης στο Μεσαίωνα.

Αυτό ήρθε ως αντίθεση με τον Ισλαμισμό.

Ο μεγάλος Εβραίος Ραβίνος, ο θεολόγος Μόσε (Μπεν Μαϊμον- 1135- 1204), γνωστός, εξελληνισμένα, ως Μαϊμονίδης, έγραψε έργα φιλοσοφικά, λογικής και ηθικής που είχαν μεγάλη επιρροή στους στοχαστικούς και κύκλους εκτός εβραϊσμού.

Στο εκτεταμένο και πολυσχιδές έργο του αντιμετωπίζεται ένα ευρύ φάσμα θεμάτων που αρχίζουν από τους εβραϊκούς κανόνες, και φθάνουν στην ιατρική και στην αριστοτελική λογική.

Είναι σημαντικό να ειπωθεί ότι συντηρητικοί κύκλοι του εβραϊσμού απαγόρευσαν την ανάγνωση του βιβλίου του Μαϊμονίδη.

Το έργο του είχε σημαντική επίδραση  σε θεολόγους και στοχαστές της εκκλησίας της εποχής όπως του Αγίου  Θωμά του Ακινάτη.

Ένας άλλος Εβραίος, του οποίου το όνομα είναι γραμμένο  με κεφαλαία γράμματα στην ιστορία της ευρωπαϊκής φιλοσοφίας είναι ο Βαρούχ (αργότερα Βενέδικτος) Σπινόζα ( 1632-1677), ο οποίος έζησε στο Άμστερνταμ. Θεωρείται ως ένας από τους ιδρυτές του ορθολογισμού και πρόδρομος της ύστερης περιόδου του Διαφωτισμού.

Κορυφαίο έργο του αποτέλεσε η «Ηθική» που είχε μεγάλη επιρροή στη δυτική σκέψη.

πηγή

--

 © mikres-ekdoseis- Γιῶργος  Ἐχέδωρος

Επιτρέπεται η αναδημοσίευση μόνον με αναφορά  της ενεργής ηλεκτρονικής διεύθυνσης  του ιστολογίου παραγωγής- http://www. mikres-ekdoseis.gr