Σκόπια: Αποκατάσταση τοιχογραφίας των Πεντεκαίδεκα Μαρτύρων της Τιβεριούπολης

Σεπτέμβριος 8, 2017. 20:30

Στρώμνιτσα.

Το υπουργείο Πολιτισμού των Σκοπίων στο πρόγραμμα του 2018 προβλέπει την προστασία και την αποκατάσταση μιας από τις παλαιότερες τοιχογραφίες, όχι μόνο της πόλης  της Στρώμνιτσας, αλλά των Βαλκανίων, που βρίσκεται στον αρχαιολογικό χώρο της εκκλησίας των «Αγίων 15 Μαρτύρων Τιβεριουπολιτών» και χρονολογείται από τον ένατο αιώνα.

Αρχαιολογική έρευνα στα υστερορωμαϊκά λουτρά στη Στρώμνιτσα

Ένα μικρό λουτρό είναι παλαιότερο κατά δύο περίπου αιώνες από τον κτισμένο χώρο που το περικλύει, σύμφωνα με τους αρχαιολόγους

Στρώμνιτσα- πΓΔΜ

Άρχισε συστηματική αρχαιολογική έρευνα τα ιαματικά λουτρά του χωριού Μπάνσκο,  στην περιοχή της πόλης  Στρώμνιτσα,  που καθορίζονται χρονολογικά ως υστερορωμαϊκά.

1916: Η Ακρόπολη του Κιλκίς… (To μοναστήρι του Κιλκίς)

Ξεκινήσαμε από την Κρηστώνη για το Κιλκίς με όλα μας τα εφόδια… (1916)

 Γράφει ο Γιώργος Εχέδωρος

Όταν κανείς αναζητά, συνεχώς, νέα στοιχεία για να εμπλουτίσει τις ιστορικές περιόδους μιας συγκεκριμένης περιοχής, όπως αυτής, της ευρύτερης περιοχής του Κιλκίς, δεν μπορεί ποτέ να πει πως έφθασε στο πέρας των αναζητήσεων.

1913: Σφαγές στη Στρώμνιτσα

Γράφει ο Γιώργος Εχέδωρος

Συνέχεια από το προηγούμενο

Οι Έλληνες κάτοικοι της Στρώμνιτσας μαζεύτηκαν στην κεντρική αγορά της πόλης και μαζί με τα γυναικόπαιδα βγήκαν αναμνηστική φωτογραφία με τους Έλληνες στρατιώτες.





Όταν ο βουλγαρικός στρατός υποχώρησε μετά τη μάχη του Καστορίνου ή Κουστουρίνου όπως αναφέραμε σε σημείωμά μας πέρασε από την Στρώμνιτσα. Εκεί διασπάστηκε. Δημιουργήθηκαν τότε ληστρικά μπουλούκια που λεηλάτησαν τα ελληνικά και οθωμανικά καταστήματα της αγοράς της πόλης. Μπήκαν σε ελληνικά σπίτια τα κατέστρεψαν και άρπαξαν ότι έβρισκαν: χρήματα, τιμαλφή και άλλα πολύτιμα ευμετακόμιστα αντικείμενα.

1913: Μάχες στα στενά της Στρώμνιτσας

Γράφει ο  Γιώργος Εχέδωρος

ο Στρατηλάτης βασιλιάς Κωνσταντίνος όταν έφθασε στη Δοϊράνη πληροφορήθηκε για την απαγωγή του Έλληνα Επισκόπου και των προκρίτων της πόλης.

Ανακοινώθηκε, έτσι, επίσημα πως οι απαχθέντες από τους Βουλγάρους, ως όμηροι, ήταν : 

Ο επίσκοπος Πολυανής Φώτιος, ο ανεψιός του Δημ. Τσικμάκης, Γεώργιος Τσουμάκης, Χρήστος Ψωμάς, Δημ. Χατζηιωάννου, Γ. Μοναστήρης, Γ. Αναστασίου, Σπύρος Γρηγορίου, Βασίλειος Μπούρτσος, Κ. Μάρκου, Α. Μάρκου, Γ. Τερζιτάνης, Χρ. Τερζιτάνης, Δ. Μάρκου, Κ. Λιόλης, Κ. Σαλαμάνης, Λ. Δεμπόλας, Α. Νάτσικας, Ι, Ζανής και ο νυκτοφύλακας Γρηγόριος.

Ανατολικά του Βαρδάρη

Σκόπια

Η περιέργεια να δεις πίσω από την κουρτίνα. Ιδίως όταν η κουρτίνα αφήνει χάσματα από όπου περνούν μνήμες, ακούσματα, ονόματα οικεία, δικά σου. Και ακόμη περισσότερο όταν το δίχτυ της ζωής σε δένει με την άλλη πλευρά. Να δεις, να ακούσεις, να σκεφθείς έξω από τα στερεότυπα της μαζικής εκδρομής - επιδρομής. Μοναχική πορεία σε τόπους έρημους και πολυσύχναστους για να ακούσεις το ψιθύρισμα του Ελληνικού· και να γευθείς το κοινό του τόπου και των ανθρώπων που βρίσκεται χωμένο άλλοτε βαθιά και άλλοτε μόλις κάτω από την επιφάνεια. Βόλτα στις γειτονιές από την άλλη πλευρά των συνόρων μας. Στο κομμάτι της γης που άλλοι το λένε Νοτιοανατολική Ευρώπη και άλλοι Βαλκάνια.

Βουλή των Ελλήνων 1913: Τα σύνορα της νέας Ελλάδας

Ο διάδοχος του ελληνικού θρόνου Κωνσταντίνος στο Μακεδονικό Μέτωπο- 1913

 

Γράφει ο Γιώργος Εχέδωρος

Το απόγευμα της 28^ης Φεβρουαρίου 1913 στις ημερήσιες επερωτήσεις της Βουλής των Ελλήνων είχε γραφεί ως εισηγητής ο βουλευτής Καλλέργης, ο οποίος ανέπτυξε το θέμα:

«Σύσταση εις την Κυβέρνησιν δια ζητήματα σχετιζόμενα με την εξωτερικήν ημών πολιτικήν  και τα εν γένει περιστάσεις τας οποίας εγέννησεν ο διεξαγόμενος πόλεμος».

Χαρακτηριστικά αναφέρεται πως τα έδρανα της Βουλής ήταν υπερπλήρη και στο διπλωματικό θεωρείο καθόταν ο ναύαρχος Τόφλερ.

Κιλκίς 1914: Η Πρώτη Μεγάλη Στρατιωτική Παρέλαση της Ελλάδας

Στιγμιότυπο από την παρέλαση του Κιλκίς (1914). Ενώπιον του στρατηλάτη Κωνσταντίνου έγινε η στρατιωτική παρέλαση στην 'Πλατεία Παραπηγμάτων' στο Κιλκίς, στις 21 Ιουνίου του 1914.

Γράφει ο Γιώργος Εχέδωρος
Ανασύρουμε γεγονότα από το παρελθόν, στα οποία η σκόνη που επικάθησε σε αυτά και κοντεύει να τα εξαφανίσει. Η άσκοπη τριβή με τη σύγχρονη καθημερινότητα- όπου αλλότρια στοιχεία μας έχουν κατακυριεύσει- μας ωθεί στη Λήθη.
Δεν ζούμε στο παρελθόν, εντρυφούμε, όμως σε αυτό, για να βαδίσουμε με ολόρθο το μέτωπο προς το μέλλον.
Ας αρχίσουμε, λοιπόν, τη σύντομη παρέμβασή μας.

Στην πόλη Κιλκίς είχαν έρθει, ήδη, από το 1913, περί τους 1500 πρόσφυγες από τη Στρώμνιτσα, όταν με τη συνθήκη του Βουκουρεστίου η πόλη αυτή δεν εντάχθηκε στα νέα όρια του ελληνικού κράτους.
Αίτημα των κατοίκων της σημαντικής πόλης της Βόρειας Μακεδονίας, ήταν ο προσφυγικός τόπος τους να ονομαστεί «Νέα Στρώμνιτσα», σε ανάμνηση της πατρίδας τους.
 Πράγματι, από το 1914 και για μερικά χρόνια ονομάστηκε έτσι.
 Ώσπου, τελικά, επανήλθε η ονομασία ‘Κιλκίς’ για να μη λησμονηθεί η γιγαντομαχία του 1913.
Για τους πρόσφυγες, τότε, ο χειμώνας 1913-14,  ήταν ο σκληρότερος της ζωής τους. Το Κιλκίς ήταν μια πόλη ερειπωμένη, μια πόλη καμένη.